"Ben jij altijd al zo geweest?" 

Ze kijkt me nieuwsgierig aan, een tikje onzeker ook. We zijn net klaar met de sessie als ze me even apart neemt.

Ze had me vorige keer zien reageren op een vraag van iemand anders. Ik had gewoon ‘nee’ gezegd.

Niet bot. Niet defensief. Geen uitleg, geen excuses.

Gewoon: nee.

Omdat dat mijn antwoord was. 

😊

"Dat is me bijgebleven," zegt ze.

"Zo duidelijk en toch vriendelijk. Ik zou dat ook willen kunnen… Maar dat kan ik gewoon niet.

Jij bent zo van nature, toch?" 

Ik moet lachen. Niet om haar vraag, wel om het idee. 

Want nee. Ik was niet zo.

Helemaal niet zelfs. 

😅 

Vroeger zei ik op alles ‘ja’. Zelfs als ik moe was. Of ziek.

Zolang ik niet dood neerviel van uitputting, kon ik er toch nog wel iets bij nemen?

Zeker als het ging om mensen die ik graag zag — of waarvan ik hoopte dat ze mij leuk zouden vinden.

Ik zette altijd mezelf opzij.

En achteraf voelde ik me dan nog schuldig ook, omdat ik dacht dat ik nóg meer had kunnen doen. Dat was mijn standaard. 

💯

Wat zij dus zag als iets aangeborens, was in werkelijkheid iets wat ik heb moeten leren. Stap voor stap.  

Het werkt zo: 

Je begint altijd in onwetendheid. 

🙈

Dat is de fase waarin je grenzen niet opmerkt — of niet doorhebt dat je ze nooit stelt. Je zegt gewoon altijd ja, omdat je denkt dat dat zo hoort. Je denkt dat er niets mis is, dat dit gewoon jouw karakter is. 

Maar dan komt er een moment waarop je het wél begint te zien. Misschien volg je een cursus. Misschien komt het naar voren in een gesprek. Misschien lees je een e-mail. Misschien raak je stilaan uitgeput.

Je begint in elk geval een probleem te ervaren. 

😣

Je gaat dingen opmerken:

"Ah, ik zeg weer ja terwijl ik nee voel."

"Ik voel me weer leeg na een afspraak."

"Ik geef meer dan ik eigenlijk wil."

Je zit nu in fase 2: Bewustwording.

💡

Dat voelt lastig, want het lijkt alsof alles plots slechter gaat. Alsof je meer faalt dan vroeger. 

Maar eigenlijk is dat niet zo. Je ziet nu gewoon wél wat er fout loopt. Je leert het probleem herkennen. En dat is groei. Je hebt iets bijgeleerd. 

✅

In de volgende fase komt de concentratie.

Je wilt het probleem oplossen, dus je gaat oefenen. Je probeert nieuwe dingen uit. Soms lukt het. Soms ook niet. 

En stilaan begin je een verschil te voelen. Sommige gesprekken verlopen vlotter. Je zegt eens een keer nee zonder schuldgevoel. Je houdt wat meer energie over. 

🤩

En voor je het weet zit je in fase 4: competentie.

Dan vraagt iemand ineens of jij altijd al zo geweest bent. Of het gewoon je karakter is, dat je dingen zo duidelijk zegt. En jij bent even stil, want... Je had niet eens gemerkt dat je het deed. 

😉

In welke fase zit jij op dit moment?

Onwetendheid,

bewustwording,

concentratie

of competentie?